De Rosenkavalier in de Munt

Als Antonio in *Le nozze di Figaro*  de vertrekken van de gravin betreedt
zal hij (in een enscenering met gevoel voor details) nooit of te nimmer zijn klompen of schoenen aan hebben.
Zo zal Marie-Therese naast haar heer gemaal en haar liefje, Quinquin, geen
dierhandelaar, zanger, adelijke wezen en wat dies meer zij, in haar slaapkamer ontvangen.
Dat we in veel voorstellingen van *Der Rosenkavalier* ,want over deze opera
gaat het hier, de Feldmarschalin nog wat zien kroelen met Octavian in een
meer dan levensgroot ledikant, om in de zelfde omgeving vervolgens een bonte stoet van "dorpelingen" te laten opdraven, heb ik altijd al merkwaardig gevonden. Antonio met klompen is al even ondenkbaar als het gepeupel uit het dorp in de slaapkamer van Fürstin Werdenberg.

Zondagmiddag was ik getuige van de generale repetitie van Der Rosenkavalier  in de Brusselse Munt.
Dat de decors en kostuums (Herbert Muraurer) en de regie (Christof Loy) een
moderne toets hebben, zal niemand, die dit tweetal kent, verbazen.  MAAR:  Op ieder moment dat ik deze enscenering GEZIEN zou hebben met mijn OREN dicht....ik zou geen moment NIET geweten hebben dat ik in de Rosenkavalier was...en dat is voor mij een basisvoorwaarde voor enscenering en regie...... 

Aangezien de liefdesnacht van de Marschalin en Octavian voorbij is had men voor een hele eenvoudige, maar o zo subtiele oplossing gekozen...Octavian en Marschallin voor een voorhang en tegen de tijd dat de bezoekers moesten opdraven zaten deze (na het optrekken van het doek) in een "wachtkamer" van het paleis keurig te niksnutten tot hun tijd van opkomst
gewenst was....

Het decor bij de Faninals, geen oorspronkele adel, maar door geldgewin tot de betere klasse doorgedrongen, toonde een paleis, visueel schitterend ogend, maar vooral zichtbaar dat het "namaak" en "imitatie" was.  Klasse!!!!
Dat Octavian niet in een clownspak (of wat dan ook) maar in haar o zo stijlvolle "zilveren" bekende costuum haar opwachting bij Sophie, volgens haar eigen zeggen 17 jaar en 2 maanden oud, maakte, vervulve mij met intense vreugde.
(Ik miste ooit een voorstelling van Der Rosenkavalier in Wenen omdat ik als logé van Harry Peeters met hem naar een uitvoering van Verdi's Requiem ging, waar hij op het laatste moment voor Ruggero Raimondi moest invallen o.l.v. Maestro Gavazzeni...)
Dat het derde bedrijf het interieur van een oude Weense herberg vertoonde met via het venster goed zichtbaar de toren van de Stephansdom en het reuzenrad uit het Prater... was nog zo'n detail... 
En toch was het een produktie in een modern jasje.... Als de Marschallin aan het eind van de opera haar neef Ochs auf Lerchenau laat weten dat het spel voor hem uit is...gebeurd er iets heel interessants....

Alle personen die in relatie tot Ochs staan dienen nog eenmaal op het toneel te verschijnen en hebben dan hun "oude, 18e eeuwse" kostuums gewisseld voor "moderne", alhoewel...... modern in de tijd van Richard Strauss...oftewel:sta maar weer met je beide benen op de grond....

Zelfs het "kleine negertje" deed zijn diensten: In het eerste bedrijf keurig met tulband en aan het slot van de opera als "bruine" Weense schavuit.....
Die Feldmarschallin Fürstin Werdeberg werd met grandeur door Felicity Lott vertolkt. Bij haar beginnen ook letterlijk de jaren te tellen. Nu nog viel het dubbeltje steeds naar de goede kant, of dat over 1 a 2 jaar nog zo zal zijn waag ik te betwijfelen.
Der Baron Ochs auf Lerchenau van Günther von Kannen kon mij "spielerisch"
beter bekoren dan zijn vokale prestaties...hij begint wel heel veel kleur te verliezen.
De jonge Sophie werd zeer muzikaal vertolkt door Camille Tilling, die de zeer positieve indruk die ze bij Saul (eerder dit jaar) op mij maakte bevestigde.

Tot aan het overhandigen van de roos zong ze enigszins tegen de toon aan, wat hier merkwaardigerwijze haar jeugdigheid als het ware versterkte...met Octavian in de buurt klonk haar stem gelukkig weer helder en zuiver.Voor Juha Kotaliainen was Faninal  zijn roldebuut...de kleine onzekerheden zullen hier ongetwijfeld mee hebben te maken.
De zanger, uitgedost als Romeins soldaat, werd magistraal vertolkt door
Piotr Beczala (In januari samen met Gruberova in Zürich: La Sonnambula!!) 
Ik wacht met opzet met Octavian, alias Quinquin, Der Rosenkavalier tot het laatste...
Hijs de vaandels, blaas de trompet....Deze jonge Amerikaanse Kristine Jepson zal, mits zorgvuldig met haar stem omgaand, de komende jaren all over the world als Octavian gaan
schitteren....wat een présence, welke klankkleuren, welk een timbre....hiep hiep hiep hoera!!!
Zowel naast haar "oude" als "nieuwe" liefde stond (hij) zij haar "mannetje"...
De koristen kweten hun taak in de kleine karakterrollen meer dan voortreffelijk....ook hier is een BRAVI op zijn plaats. 

Het orkest van de Munt stond onder de bezielende leiding van Antonio Pappano, die een zeer frisse, zeer Weense Richard Strauss uit de orkestbak wist te laten klinken....

Hulde aan Hugo von Hofmannsthal en Richard Strauss...

Hulde aan Christof Loy, Herbert Muraurer en Antonio Pappano voor hun meer
dan schtitterende klassieke, in een subtiel modern jasje gegoten ROSENKAVALIER....

En om het verhaal compleet te maken...het programmaboekje  werd met  rozenolie
"bewerkt" , precies als de zilveren roos die Octavian enz. enz.

 
Frits van Lijf 2001

Bekijk Opera